Virüsler ve Özellikleri

Virüsler yarı canlıdırlar.

a)Yapıları ve Özellikleri

Virüslere, canlılar alemini gösteren tabloda rastlanmamaktadır. Çünkü virüsler tam anlamıyla canlı sayılmazlar. Bunun nedeni sitoplazma ve organel içeren bir hücre yapısına sahip olmamalarıdır. Farklı şekilllerde olabilirler ve ve sadece elerktron mikroskobuyla görülebilecek kadar küçüktürler.

Özellikleri

1)Nükleoprotein yapılıdırlar: Nükleik asit ve proteinden oluşmuşlardır.

2)Ya DNA ya RNA içerirler: Virüslerde iki çeşit nükleik asit bir arada bulunmaz. Uçuk, su çiçeği gibi hayvansal virüsler genellikle DNA; tütün mozaik virüsü gibi bitkisel virüsler genellikle RNA taşır. bakterilerde çoğalan bakteriyofajlar da (bakteri yiyen virüs) dna içerirler. virüslerin nükleik asitlerine GENOM denir.

3)Zorunlu hücre içi parazitidirler: Kendi sitoplazmaları, enzimleri, organelleri olmadğı için, yaşamak ve çoğalmak için mutlaka canlı bir hücreye ihtiyaç duyarlar.

4)Hücre dışında kristalleşirler: Canlı hüzrelerin dışında, tıpkı bir tuz tanesi gib kristalleşirler. bu durumda metabolizmalrı sıfırdır.

5)Canlılarla cansızlar arasında geçittirler: Çoğalabildikleri için canlı, hücre dışında kristalleştikleri için cansız özellik gösterirler.

6)Hedef bölge ve hücrelerde etki gösterirler: Her virüs çeşidi çoğunlukla canlılının belirli bi bölgesinde ve belirli hücreler içinde çoğalabilirler.

7)Çeşitlilik sadece mutasyonla sağlanır: Çok çabuk mutasyona uğrarlar ve bu sayede çeşitlilik kazanırlar.

8)Sadece hücre içinde çoğalabilirler: Bir virüsün çoğalması sırasında gereken ATP, aminoasit, enzim, ribozom ve nükleotit gibi yağılar, içinde çoğaldığı hücreden karşılanır.

b)Çeşitleri

İçerdikleri nükleik asit çeşidine göre ikiye ayrılır:

1)DNA virüsleri: Yönetici molekül olarak dna taşıyan virüslerdir. Genellikle hayvansal hücreler DNA taşır.

2)RNA virüsleri: Yönetici molekül olarak RNA taşırlar. Bitki virüsleri ve bazı hayvan virüsleri Rna virüsü örnekleridir.

c)Önemi ve İnsan Sağlığı ile İlişkisi

*Daha önce de belirtildiği gibi virüsler zorunlu hücre içi parazitidirler ve girdikleri hücreye zarar verirler. Dolayısıyla insanda neden oldukları hastalıkların tedavisinde antibiyotik kullanılamaz. Çünkü hücre içinde çoğaldıklarından antibiyotikten etkilenmazler. Ancak hücrelerin virüslere karşı interferon denilen bir madde üretir. Bu özellik sayesinde bir çok virüse karşı korunmayı sağlayan aşı geliştirilmiştir.

*Tarım zararlılarında öldürücü olan virüsler de vardır. bu virüsler zararlıların ortadan kaldırılması için biyolojik mücadelede kullanılmaktadır.

KAYNAK: Birey Yayınları